Vorige week mocht ik bij de balanslezing zijn, in het prachtige provinciehuis van Noord-Holland. Marjan Slob, de denker der Nederlanden reflecteerde op de staat van de overheid in Nederland, op verzoek van de programmadirectie Dialoog en Ethiek. De wereld is een storm verteld ze, en Nederland houdt zich bijeen als een hoop Argentijnse vuurmieren. Wat Argentijnse vuurmieren namelijk doen is dat ze samen met hun eitjes en jonkies zich aan elkaar vasthaken. Tussen die mieren ontstaan vervolgens luchtbelletjes. Deze luchtbelletjes maken vervolgens van de kluwen mieren een vlot. Hierdoor overleven de mieren stormen en vloeden. Zij moeten Nederland bij elkaar houden en zorgen voor meer drijfvermogen. En dat doen zij…

Ik kende Godfrey-Smith door zijn geweldige boek over het bewustzijn van Octopussen. In zijn ‘Other minds’ bezoekt hij een stad gemaakt door de Octopussen in een baai in Australië. Hij raakt onder de indruk van hun intelligentie, en hoe ze met elkaar en de omgeving omgaan. Nu is hij terug met Metazoa (‘Dieren’) en duikt hij helemaal terug in de geschiedenis om te kijken waar bewustzijn nu eigenlijk is ontstaan. Hij kijkt naar de ervaringen die eencelligen en die platwormen op doen. Maar ook waar verschillende intelligenties uit elkaar gaan: mensen en octopussen waren al gescheiden, voordat er intelligentie bij hen ontwikkelde. In zijn zoektocht kijkt hij of intelligentie zelf…

Deze recensie schreef ik in 2019 voor managementboek. Nu weer actueel vanwege mijn bezoek aan burger’s zoo Iedereen kent het type wel, de gorilla-baas. Hij zit daar hoog op de rots, in een samenleving vol hiërarchie. Maar er zijn nog veel andere typen bazen. In ‘Stoor nooit een vlooiende aap’ beschrijft Contanze Mager nog veel meer typen bazen aan de hand van apen. Al deze bazen ontstaan als gevolg van het type apensamenleving waarin een bepaalde apensoort leeft. De baas bij het goudenleeuwaapje is meer een meewerkend voorman, hij pakt veel zelf aan. Maar hoe houdt hij dan het geheel in de gaten? Een Oerang Oetang is juist meerop zich…